Danh lam thắng cảnh Vườn hoa Chu Gia là một điểm thu hút khách du lịch được công nhận là điểm du lịch 4A cấp quốc gia, có danh tiếng là “Khu vườn tuyệt đẹp ở phía Nam Vân Nam”, do anh em nhà họ Chu (Chu Vị Khanh) ở huyện Kiến Thủy xây dựng lần đầu tiên vào thời Quảng Tự của nhà Thanh và hoàn thành vào thời Huyền Thông.
Trang viên tư nhân này không chỉ mang đậm đặc điểm dân tộc của khu vực Miền Nam Vân Nam mà còn kết hợp phong cách kiến trúc nhà Hán ở Giang Tây. Toàn bộ tòa nhà chủ yếu được làm bằng gỗ, ngói và đá với rất nhiều trạm khác tinh tế, một khu biệt thự tư nhân sang trọng bậc nhất thời bấy giờ. Trong khuôn viên bao gồm hai phần, nhà ở và từ đường, có diện tích hơn 20.000 mét vuông, trong đó diện tích xây dựng hơn 5.000 mét vuông, là một tổ hợp tòa nhà dân cư quy mô lớn với độc đáo phong cách kiến trúc thời phong kiến. Là một hoa viên tư nhân đẹp nổi tiếng điển hình ở miền nam Vân Nam. Tòa nhà chính của nó được bố trí theo “bốn dọc và ba ngang”, là một cụm kiến trúc khổng lồ được hình thành bởi địa phương “ba gian, sáu chái, ba sảnh, và một sân lớn với bốn sân nhỏ” được kết hợp linh hoạt . Tổng cộng có 214 gian nhà và hơn 40 sân lớn nhỏ. Góc của các phòng đều vênh lên, các trụ dốc lên mái hiên như bay, họa đống điêu lương,các dinh đình được bố trí hợp lý, tầng lớp quang cảnh không gian phong phú, biến hoá vô hạn, tạo thành khối kiến trúc chưa nơi nào có. Vườn hoa nhà Chu giống như Đại Quan viên trong tiểu thuyết Hồng Lâu Mộng ,nên vườn hoa nhà Chu còn có tên gọi khác là “ Đại Quan viên Điện Nam”.
Đằng sau khu trang viên xa hoa này là minh chứng cho sự phát triển lớn mạnh của các thương nhân Huệ Châu thời nhà Minh, một thương nhân giầu có bá chủ thương mại dần dần bước vào vũ đài chính trị rồi lụi tàn cùng lúc với nhiều gia đình quý tộc trong biến cố của lịch sử.
Tổ tiên của họ Chu sinh ra ở Hồ Quảng huyện Mã Dương (nay là huyện Má Dương, tỉnh Hồ Nam), ông di cư đến Kiến Thủy, Vân Nam trong thời kỳ Hồng Vũ của nhà Minh và sống ở Gaowu, Xizhuangba. Vào cuối nhà Minh và đầu nhà Thanh, Kỳ Ngũ Phòng chuyển đến làng Bạch Gia Danh và sinh con trai Qing (không rõ tên thật), sau này người con trai tên Qing lại sinh ra một người con trai tên Vĩnh Hỗ. Họ luôn là những thường dân bình thường, buôn bán trà, tơ lụa, v.v. qua nhiều thế hệ.
Trong thời kỳ Đồng Trị của nhà Thanh cho đến thế hệ của Chu Quảng Phúc đã chuyển gia đình đến Làng Lão Mã Phòng ở Kiến Thủy, mua ruộng, xây nhà ngói, mở các nhà máy và nhà máy làm rượu. Kể từ đó, gia đình Chu bắt đầu vào thời kỳ hưng vượng, địa phương Cô Cầu ở phía đông nam của Kiến Thủy có ngành khai thác Thiếc phát triển mạnh, “Đại lộ Lâm An” giữa Cô Cầu và Kiến Thủy là con đường chính dẫn đến thủ phủ tỉnh Vân Nam (nay là Tp Côn Minh) ở miền trung và miền nam Vân Nam. và kinh doanh, lợi nhuận rất đáng kể theo thời gian. Vì đã quen thuộc với ngành khai thác mỏ ở Cô Cầu bằng cách cưỡi ngựa quanh năm, Chu Quảng Phúc đã mạnh dạn gây quỹ để thành lập thương đoàn”Zhu Hengtai – Chu Hằng Thái” để khai thác các mỏ thiếc ở Cô Cầu. Sau đó Chu Quảng Phúc đã mua một số địa điểm khai thác và xây dựng một nhà máy luyện kim ở Cô Cầu, đã trở thành một chủ sở hữu lớn tích hợp khai thác, tuyển và nấu chảy thiếc.
Ba mươi hai năm sau cái chết của Chu Quảng Phúc, cháu trai của ông là Zhu Chaochen giành được cử nhân, và ông được phong làm thẩm phán của Tongzi, Quý Châu và các quận khác, và phong cho Chu Quảng Phúc chính thức là Văn Lâm Lang;, ông trở thành nhân vật cốt lõi của gia đình Chu. Kể từ đó, công việc kinh doanh của gia đình Chu ngày càng phát đạt và bắt đầu đầu tư ra nước ngoài vào năm Tongzhi thứ mười. Ngoài việc tiếp thị các sản vật bản địa, họ còn bán (thuốc phiện) và thiếc nguyên thỏi với số lượng lớn.Vào thời Quảng Tự nhà Thanh, gia đình Chu đã trở thành một quý tộc giàu có ở miền nam Vân Nam.
Sau đó, gia tộc Chu thị tiếp tục mở rộng quy mô kinh doanh buôn bán, bắt đầu buôn bán xuất nhập khẩu, những thỏi thiếc thành phẩm sản xuất tại Cô Cầu được vận chuyển đến Bách Sắc, Quảng Tây thông qua Mạnh Tử, sau đó chuyển đến Hồng Kông, rồi vận chuyển ngược trở lại sợi bông, cửa hàng bách hóa và các sản phẩm nước ngoài khác từ Hồng Kông. Vào năm Quang Tự thứ 15 của triều đại nhà Thanh (năm 1889 sau Công nguyên), theo hiệp ước, chính quyền nhà Thanh đã thiết lập hải quan đầu tiên của Trung Quốc ở Mông Tự theo yêu cầu của chính phủ Pháp, và việc vận chuyển các thỏi thiếc đã được đi bằng đường bộ— —Mông Tự đến Manxiao để vận chuyển. Sông Hồng đi xuôi dòng qua Tokyo, Việt Nam (nay là Hà Nội) đến Hải Phòng, sau đó được vận chuyển đến Hồng Kông và Tây Âu bằng tàu biển tại Hải Phòng. Do sự phát triển mạnh mẽ của thương mại xuất nhập khẩu, Chu Hằng Thái đã thành lập trụ sở chính tại Mông Tự và các văn phòng chi nhánh tại Hồng Kông, Côn Minh, Kiến Thủy và Hà Nội. Vào thời điểm đó, trong số các băng nhóm kinh doanh ở Vân Nam, “Băng nhóm Lâm An” từ Kiến Thủy nổi tiếng ngang với “Băng nhóm Côn Minh” và “Băng đảng Đằng Việt”, và “Chu Hằng Thái ” dưới tên của gia đình Chu là người giàu nhất trong “Bang Lâm An”.
Trong những năm đầu của Quang Tự , Chu Thành Chương, anh em của Chu Thành Tảo (con trai của Chu Quảng Phúc ) và các cháu trai Chu Triều Sâm, Chu Triều Anh, Chu Triều Quỳnh, Chu Triều Cẩn và hai thế hệ khác đã làm ăn phát đạt. Gia tộc Chu thị đã phát triển thành một đại gia tộc thống trị cả hắc đạo và bạch đạo ở toàn bộ miền nam Vân Nam. Sức mạnh của họ đủ để ảnh hưởng đến chính trị và kinh tế của miền nam Vân Nam và thậm chí cả tỉnh Vân Nam. Vào thời điểm này, gia đình Chu đã mua hơn 30 mẫu đất ở ao bùn ở thành phố Kiến Thủy, và mời những người thợ thủ công lành nghề đến xây dựng nhà và từ đường.
Vào năm Quang Tự thứ hai mươi chín của triều đại nhà Thanh (1903 sau Công nguyên), cuộc nổi dậy của thợ mỏ “phản Thanh thù phương Tây” do Châu vân Tường lãnh đạo đã nổ ra ở miền nam Vân Nam, đây là một cuộc diễn tập bi thảm của cuộc đấu tranh cách mạng thời kỳ đầu. giai cấp công nhân Trung Quốc. Có lẽ liên quan đến lợi ích của gia đình Chu, hoặc nó có thể do gia đình Chu xúi giục. Bởi vì Chu Triều Anh đã gây rắc rối và đưa tiền để giúp Châu Vân Tường. Sự việc trở nên nghiêm trọng, liên quan đến lợi ích của chính phủ, chính quyền nhà Thanh đã phái quân đội đến đàn áp, Chu Triều Anh biết rằng mình không thể thoát khỏi, nghe tin, ông ta buộc phải bỏ trốn và tìm nơi ẩn náu với Chu Gia Bảo. quê ở Huân Ninh (nay là huyện Huân Ninh, thành phố Ngọc Khê, tỉnh Vân Nam), lúc bấy giờ là Thứ sử An Huy và Cát Lâm, được giới thiệu sang Nhật học chính trị (thực tế là bỏ trốn), sau trốn sang Nhật trong 5 năm, ông ấy trở lại Kiến Thủy vào thời Huyền Thông trị vì ông và tiếp tục sửa chữa hoa viên.
Bị ảnh hưởng bởi tư tưởng Duy tân Minh Trị ở Nhật Bản, Chu Triều Anh cảm thấy sâu sắc rằng nhà Thanh đã cạn kiệt, sau khi trở về Kiến Thủy, đã liên lạc với những người chống nhà Thanh. Vào năm Huyền Thông thứ ba (1911), nhiều người sáng suốt tìm đường cứu nước, và ảnh hưởng của Đồng Minh Hội lan rộng khắp Trung Quốc. Tất nhiên, Chu Triều Anh cũng muốn làm một điều gì đó, vì vậy ông được Đô đốc quân đội Quảng Đông Long Jiguang ủy thác để trở về quê hương chiêu mộ binh lính đến Quảng Đông.
Vào tháng 10, Khởi nghĩa Vũ Xương của Cách mạng năm 1911 nổ ra. Vào ngày 30 tháng 10, Thái Ngạc, Lý Căn Nguyên, Đường Kế Ngạc và những người khác đã phát động Khởi nghĩa Sùng Cửu ở Côn Minh.
Vào tối ngày 1 tháng 11, Zhao Youxin, một huấn luyện viên của thành viên liên minh trong tiêu chuẩn (trung đoàn) thứ 70 của quân đội mới đóng quân tại Trường học Shuinan, đã dẫn quân của mình phát động một cuộc tấn công vào tối ngày 1 tháng 11 với sự hỗ trợ của sĩ quan cấp dưới. Chu Triều Anh đã tiếp ứng, chiếm giữ trụ sở Lâm An . Ngày hôm sau, một cuộc họp của các tầng lớp nhân dân ở Lâm An đã được tổ chức và Chính phủ quân sự Nam Phương triệu tập. Chu Triều Anh được bầu làm tư lệnh thủ đô một cách công khai và Zhao Youxin được bổ nhiệm làm phó tư lệnh thủ đô. Khởi nghĩa Lâm An thành công. Thu phục các châu, phủ, quận ở nam Vân Nam, Cai Ngạc, thứ sử Vân Nam, thấy Chu Triều Anh thực sự nổi tiếng ở nam Vân Nam, cộng thêm việc đã lập công trong cuộc khởi nghĩa ở nam Vân Nam, được phong tước của trung tướng Bing đoàn, trở thành vua của miền nam Vân Nam. Khi hoa viên được tu sửa, trên cổng treo tấm biển lớn “Trung tướng”.
Vào tháng 12 năm 1915, Viên Thế Khải tự xưng là Hoàng đế “Hồng Tiên” ở Bắc Kinh, Thái Ngạc và Đường Kế Ngiêu phát động cuộc nổi dậy bảo vệ đất nước ở khu vực Vân Nam, đồng thời gửi quân đến Tứ Xuyên và Quảng Tây để thách thức Viên Thế Khải. Vào thời điểm đó, Long Cẩn Quang, anh trai của lãnh chúa Quảng Tây Long Tế Quang, người của Viên Thế Khải, được bổ nhiệm làm “Sứ thần điều tra Vân Nam” và lãnh đạo bộ phận đầu tiên của Quân đội Quảng Đông trong nỗ lực tấn công Quốc quân ở miền nam Vân Nam thông qua Quảng Tây. Chu Triều Anh là chỉ huy của Đạo quân thứ ba dưới quyền chỉ huy của ông, ông đã dẫn hơn 1.700 binh sĩ đến phía tây Bách Sắc, Quảng Tây, và bị đánh bại bởi Dương Kiệt , thủ lĩnh của Phòng vệ quân quốc gia và phần còn lại của Long Cẩn Quang cũng bị tiêu diệt bởi Vệ quốc quân và Gui quân. Cùng lúc đó, Chu Ánh Quế, con trai của Chu Triều Anh, liên lạc với các thủ lĩnh và thổ phỉ để tấn công thành phố Kiến Thủy, nhưng cũng bị quân đội quốc phòng đánh bại, Chu Ánh Quế tử trận. Sau chiến tranh, Chu Gia Hoa Viên của gia tộc họ Chu bị tịch thu. Cho đến năm 1922, Đường Kế Nghiêu bắt đầu trả lại tài sản của gia đình để tưởng nhớ công lao của gia đình Chu trong cuộc Cách mạng năm 1911.
Năm 1927, sau cái chết của Đường Kế Nghiêu, Long Vân phụ trách quân sự và quyền lực chính trị ở Vân Nam, và Lý Thiệu Tống chỉ huy của Đội quân du kích phòng thủ phía nam được trang bị cho đôi quân Rừng xanh mà ông tuyển mộ, đã vào Cô Cầu. Lúc này, Chu Triệu Anh giữ chức chỉ huy đồn trú Cô Cầu và Mông Tự, ra lệnh cho cháu trai Chu Ánh Xuân và những người khác đề phòng nghiêm ngặt, hai bên giao tranh suốt bảy ngày đêm, thiêu rụi hàng nghìn cửa hàng và giết hại hàng trăm người , gây ra thảm họa. Sau đó, chính quyền tỉnh ra lệnh tống giam Chu Triều Anh và Chu Ánh Xuân ở Côn Minh. Sau này Chu Ánh Xuân bị xử tử.
Sau khi Chu Triều Anh được bảo lãnh ra khỏi tù, số tài sản khổng lồ của gia đình Chu đã bị chính phủ quốc gia tịch thu, gia đình tan rã, Chu Triều Anh chết trong nghèo khó và tuyệt vọng vào năm 1930.
Hoa viên của gia đình Chu đương nhiên không còn thuộc về gia đình Chu nữa, và gia đình Chu cuối cùng đã biến mất trong một thế giới hỗn loạn nơi thế giới cũ và mới xen kẽ. May mắn thay khu vườn vẫn được tồn tại.
Sau khi giải phóng, Vườn hoa nhà họ Chu đã được chính phủ nhân dân tiếp quản như tài sản công và được sử dụng cho mục đích văn phòng. Trong thời kỳ “Cách mạng Văn hóa”, Chu gia hoa viên hỗn loạn, nhiều người không phải người nhà Chu cũng sống trong đó, ngay cả những người bán hàng rong bán đồ ăn vặt cũng có thể vào cổng, bán hết cửa này rồi đi ra từ cửa khác . . Đến cuối những năm 1980, cửa ra vào, cửa sổ, vách gỗ của các ngôi nhà bị hư hỏng hoàn toàn, một số lượng lớn các hình chạm khắc, câu đối, hoành phi không còn.
Năm 1989, Chính phủ Nhân dân tỉnh Vân Nam tuyên bố Chu Gia Hoa Viên là một đơn vị được bảo vệ di tích văn hóa trọng điểm của tỉnh; vào năm 1990, nó đã được Chính quyền huyện Kiến Thủy thu hồi để bảo trì.
Năm 1999, vườn Chu gia được liệt kê là một điểm thu hút khách du lịch của “Triển lãm văn hóa làm vườn thế giới Côn Minh 99” Chu gia hoa viên đã được tân trang lại và khu vườn phía sau được xây dựng lại. Khôi phục như cũ, để du khách từ nam chí bắc tỏ lòng thành kính. Sở du lịch quận cũng đã tận dụng số lượng phòng lớn trong tòa nhà ban đầu để bổ sung tổng cộng 28 phòng từ bốn sân của cửa sân vào thứ hai, bao gồm “Mai Quán”, “Lan Đình”, “Trúc Viên” và “Cúc Viên” là những phòng nghỉ dành cho du khách lưu trú và trải nghiệm phong cách sống của triều đại nhà Thanh. Giường, ghế đẩu, bàn, ghế và đèn lồng cung điện trong phòng đều được chạm khắc bằng gỗ màu ánh tím, phản ánh phong cách của nhà Thanh: trang phục của người gác cửa và các nữ hướng dẫn viên và nghi thức tiếp khách theo phong cách nhà Thanh khiến người ta cảm thấy thích thú. như thể họ đang ở trong cuộc sống lịch sử của một trăm năm trước.
Sau một trăm năm thăng trầm, Khu vườn của Chu lại tràn đầy sức sống.
Người ta nói rằng Quan Kiến Hoa (cháu gái của Chu Ánh Khai ) đã được mời trở lại nhà của họ Chu sau khi sửa chữa xong, cô ấy nói rằng việc xây dựng có một chút khác biệt so với trước đây, Ví dụ như cửa Chính Phòng trước đây có kính, bên trong có chạm khắc gỗ, lúc đó kính phải vận chuyển từ Hồng Kông về, các cô gái mỗi ngày thức dậy đều phải lau kính. Điều này cho thấy sức mạnh tài chính của gia đình Chu khi đó.
Đóng góp
Gia tộc họ Chu di cư đến Vân Nam dựa vào nguồn khoáng sản, nghề muối, buôn bán …trở nên giầu có đạt đến đỉnh cao trong kinh doan thời bấy giờ, các con cháu của ông bước vào chính trường, cùng với sự suy tàn của chế độ phong kiến nghề kinh doanh truyền thống của gia tộc họ Chu cũng suy tàn, sự hỗn chiến giữa các địa chủ và sự hình thành các lực lượng vũ trang tư nhân – cuối cùng là sự thất bại toàn diện.
Chu Gia Hoa Viên mặc dù đã được trùng tu một vài điểm nhưng hoàn toàn không ảnh hưởng đến toàn bộ kiến trúc ban đầu và thẩm mỹ vốn có.
Đây là điểm du lịch không thể bỏ qua khi đến với Kiến Thủy
